Paulina MokotowskaMacica może przyjmować różne położenia w miednicy kobiecej. Najczęściej spotyka się przodozgięcie (typowe dla większości kobiet) oraz tyłozgięcie (występujące u około 20% kobiet). W przypadku tyłozgięcia narząd jest skierowany ku kręgosłupowi, co zmienia wzajemne relacje anatomiczne trzonów i szyjki macicy względem innych struktur miednicy mniejszej.
Tyłozgięcie macicy może być wrodzone lub nabyte. U większości kobiet jest to cecha wrodzona, z którą rodzą się i żyją, często nie zdając sobie z tego sprawy aż do pierwszej wizyty ginekologicznej. Nabyte tyłozgięcie może być konsekwencją różnych czynników, takich jak:
- Przebyte stany zapalne w obrębie miednicy mniejszej
- Zrosty i blizny po zabiegach chirurgicznych (np. cesarskie cięcie)
- Endometrioza
- Mięśniaki macicy i inne guzy nowotworowe
- Ciężkie porody
- Zmiany hormonalne, szczególnie w okresie menopauzy
Wpływ tyłozgięcia macicy na płodność
Wbrew dawnym przekonaniom, tyłozgięcie macicy zasadniczo nie wpływa na płodność kobiety. Odmienne położenie narządu może jedynie nieco utrudnić i wydłużyć drogę plemników do komórki jajowej, jednak prawdopodobieństwo zapłodnienia pozostaje takie samo jak u kobiet z przodozgięciem.
Jeśli kobieta z tyłozgiętą macicą ma problemy z zajściem w ciążę pomimo starań, konieczna jest dokładniejsza diagnostyka. Przyczyną trudności zazwyczaj nie jest samo położenie macicy, lecz choroby, które mogły doprowadzić do jej tyłozgięcia, takie jak endometrioza czy stany zapalne.
Tyłozgięcie macicy a przebieg ciąży
W większości przypadków tyłozgięcie macicy nie powoduje komplikacji w przebiegu ciąży. Wraz z rozwojem płodu macica powiększa się, unosi w górę i zazwyczaj samoistnie prostuje, co prowadzi do skorygowania jej tyłozgięcia.
W pierwszym trymestrze ciąży kobiety z tyłozgiętą macicą mogą doświadczać:
- Bólu w dolnej części pleców
- Trudności z oddawaniem moczu lub nietrzymania moczu
- Dyskomfortu w obrębie miednicy
Dolegliwości te zwykle ustępują samoistnie po pierwszym trymestrze, gdy macica zmienia swoje położenie. Wczesne badania USG przez powłoki brzuszne mogą być trudniejsze do interpretacji ze względu na nietypowy kąt ustawienia macicy, jednak z czasem, gdy macica się prostuje, badania stają się łatwiejsze do wykonania i analizy.
U niewielkiej liczby ciężarnych może dojść do uwięźnięcia macicy, co jest rzadkim powikłaniem pojawiającym się we wczesnym okresie drugiego trymestru. Jest to zazwyczaj spowodowane zrostami, guzami lub innymi nieprawidłowościami miednicy, które uniemożliwiają wyprostowanie macicy.
Tyłozgięcie macicy a poród
Tyłozgięcie macicy rzadko wpływa na przebieg porodu. Większość kobiet z takim położeniem macicy rodzi naturalnie, bez dodatkowych komplikacji. Nie jest to wskazanie do przeprowadzenia cesarskiego cięcia.
Kobiety z macicą w tyłozgięciu powinny być objęte standardową opieką prenatalną, z dodatkowymi badaniami i konsultacjami w razie wystąpienia jakichkolwiek problemów. Po porodzie macica obkurcza się i może wrócić do stanu tyłozgięcia lub w niektórych przypadkach skierować się do przodu.
Przodozgięcie macicy – czy wymaga leczenia?
Przodozgięcie macicy występuje u przeważającej grupy kobiet i nie jest anomalią wymagającą leczenia. Jest to naturalne położenie narządu, które nie powoduje problemów zdrowotnych.
W przypadku gdy przodozgięcie macicy prowadzi do dolegliwości, takich jak ból w dolnej części brzucha, bolesne miesiączki czy problemy z oddawaniem moczu, możliwe jest zastosowanie terapii ukierunkowanej na łagodzenie objawów.
Fizjoterapia może odgrywać istotną rolę w rehabilitacji. Zabiegi fizjoterapeutyczne mogą pomóc w:
- Wzmacnianiu mięśni dna miednicy
- Zwiększeniu wsparcia dla macicy
- Zmniejszeniu dolegliwości bólowych
Podstawą terapii w przypadku przodozgięcia macicy jest terapia manualna i ćwiczenia ułożeniowe, które pozwalają na korektę ustawienia macicy w miednicy oraz łagodzenie bólu i dyskomfortu.
